Blog

Mind the gap: bestuurders maken zich zorgen over de praktische skills op de arbeidsmarkt

De term ‘skills gap’ is een bekend fenomeen. In Amerika, maar inmiddels ook in Europa en dus ons eigen kleine landje. Steeds vaker spreken bedrijfsbestuurders hun zorgen uit over het verschil tussen de gevraagde vaardigheden binnen hun bedrijf en de skills waarover werknemers op de arbeidsmarkt beschikken. Maar wat is nu precies het probleem? En nog belangrijker: wat kunnen we eraan doen?

Wat is het probleem en hoe is het ontstaan?
De term skills gap is vanuit Amerika overgewaaid naar Europa. In de snel veranderende en digitaliserende maatschappij, lopen vaardigheden die werkgevers zoeken en skills die de gemiddelde medewerker te bieden heeft, steeds verder uiteen. Dit baart ruim 8 op de 10 bedrijfsbestuurders serieuze zorgen, zo bleek uit onderzoek van recruitment bureau Robert Half.

Hierbij wordt bijvoorbeeld vaak gewezen op de uitstroom van oudere medewerkers. Zeker in de meer praktische (technische) beroepen, gaat daarmee namelijk veel kennis en ervaring verloren. “Het ambacht verdwijnt” is een veelgehoorde klaagzang. Hoe dit sluimerende probleem is ontstaan? Wij denken het volgende:

  • Technische (ambachtelijke) beroepen zijn niet populair meer. Nederland staat bekend als een kenniseconomie, waardoor er een continu tekort is aan technisch personeel.


  • We hebben volkomen misplaatst theoretisch opgeleide mensen bestempeld als hoog opgeleid en praktisch opgeleide mensen als laag opgeleid. Waarde oordeel? Ja! Terecht? Nee. Dit is zo’n 30 jaar geleden gestart en heeft de verkeerde perceptie gewekt over praktijk beroepen, waar we nu zoveel mensen voor nodig hebben. Zie ook hoe Marianne Zwagerman hierover spreekt en recent in VPRO Tegenlicht aflevering ‘de nieuwe elite’ specifiek hieraan gewijd is.


  • Grotere uitstroom van ervaren ‘ouder’ personeel vanwege de vergrijzing. Dit wordt onvoldoende aangevuld met jong personeel omdat er een talent tekort is en omscholen duur is, lang duurt en in veel gevallen te veel druk zet op de thuissituatie van (jonge) gezinnen.


  • Nieuwe sectoren, nieuwe bedrijven en nieuwe beroepen ontstaan sneller dan we ons überhaupt kunnen voorstellen. Volgens Professor Dr. Kirschner van de Open Universiteit zal 65% van de leerlingen in het basisonderwijs vandaag, in de toekomst werken in beroepen die nog niet bestaan.


  • Het traditionele onderwijs kan het tempo van de technologische ontwikkelingen onmogelijk bijhouden. Opleidingen lopen (logischerwijs) altijd 3-5 jaar achter op de praktijk.



Misvattingen over de betekenis
De discussie over de skills gap bevat echter een grote misvatting. Over het algemeen wordt aangenomen dat de gap vooral ontstaat door een gebrek aan digitale skills bij medewerkers. Een gebrek aan IT-experts, programmeurs, data analisten etc.

Natuurlijk zijn er voor dit soort functieprofielen inderdaad bijna oneindig veel vacatures te vinden. Sterker nog, er worden zelfs regelmatig geldbedragen betaald om überhaupt op een sollicitatiegesprek te komen.
Maar wat vaak vergeten wordt, is dat er met name een groot tekort is op praktische beroepen. En dit tekort zal alleen nog maar groeien. Beroepen die weliswaar gekoppeld zijn aan de veranderende maatschappij (bijvoorbeeld verduurzaming en de energietransitie), maar waarbij de ‘brains’ niet de cruciale missing link zijn.

Wat dan wel? De ‘skills’. Mensen met de capaciteit om dingen ‘te maken’ binnen een veranderd technisch landschap. Zoals de installateurs van zonnepanelen, die onze energietransitie in praktijk moeten brengen.

Niet praten, maar doen
Het is dan ook tijd om niet alleen maar over de skills gap te praten, maar om ook daadwerkelijk in actie te komen. Al in 2016, schreef journalist Liz Ryan een treffend artikel op Forbes over dit onderwerp.

Ze wijst erop dat we niet met een boze blik moeten kijken naar opleidingen of de ‘jonge generaties’, maar dat zowel werkgevers als werknemers het heft in eigen handen moeten nemen. En daar zijn wij het bij Chapter helemaal mee eens.

Omscholing doe je niet door te klagen over de mentaliteit van medewerkers. Of door opleidingen aan te bieden in de avonden en weekenden, die van tevoren volledig betaald en ingepland moeten worden.

Nee, de skills gap dichten we door een samenwerking tussen het bedrijfsleven en de arbeidsmarkt, waarbij praktische skills op een tastbare en flexibele manier kunnen worden aangeleerd.

Chapter maakt dit mogelijk. Deze fun to use app schoolt je om via het zogenaamde micro-learning principe. Tijdens die tramrit van 20 minuten, je lunch, een avondje op de bank of op elk ander moment dat je uitkomt. Op je eigen tempo, praktisch en mede vormgegeven door het bedrijfsleven.